Terugblik: Leren van Ruud Hendriks

Een zaal vol bestuurders en andere managers in zorg en welzijn kregen een middag lang een kijkje in de keuken van het innoveren. Ruud Hendriks, innovator van Startupbootcamp, deelde zijn visie op innovatie en plaatste kanttekeningen bij innovatie in de zorg. "In een hightech wereld als de zorg mis ik nog weleens de urgentie om te innoveren."

Het belang van doelen stellen

Innoveren begint met een doel stellen. Ruud Hendriks is van jongs af aan gek van ruimtevaart. Hij haalt John F. Kennedy aan die als doel stelde om naar de maan te gaan. ‘We choose to go to the moon.’ Een concreet doel dat motiveert en later ook gerealiseerd zou worden.

Hendriks trekt een vergelijking met de grote innovators van vandaag. “2017 was het jaar van Netflix, 2018 wordt het jaar van Amazon. Die komen met Alexa, de eerste slimme speaker. Ze starten winkelen waarbij je niet langs de kassa hoeft te gaan. Amazon heeft het lef om steeds nieuwe markten te betreden. Oprichter Jeff Bezos zegt: ‘Onze klanten zijn ons trouw, zo lang iemand anders het niet beter doet.’ Dat is een voorbeeld voor andere organisaties.”

Explosie aan digitale innovatie

Volgens Hendriks is de digitale revolutie nog maar amper begonnen. “We zitten middenin een explosie aan digitale innovatie. Wat we nu zien aan het internet is nog maar 20%, de rest komt als een storm over ons heen.”

“Wij zijn de laatste generatie die nog weet hoe het leven was voor het internet”, stelt Hendriks. “We spreken over Humanity 2.0., mensen versmelten met de techniek. Google Glass komt op. Er zit steeds meer Augmented Reality in Apple apparaten. Skype heeft een ‘automatisch vertalen’ optie. Maar al deze toepassingen zullen eerder als copilot worden ingezet dan als autopilot.”

In stedelijke omgevingen zal de ontwikkeling het snelst gaan, voorspelt hij. “We gaan steeds meer slimme steden zien. 60% van de wereldbevolking leeft op 4% van het oppervlak van de aarde. Smart cities hebben zintuigen waarmee ze kunnen kijken en reageren. Er wordt volop getest met 5G, dat duizend maal sneller is dan 4G. In 2020 is het uitgerold. Sensoren gaan veel data genereren, overal hangen camera’s zoals bijvoorbeeld in Shanghai. Er is al gezichtsherkenning op het vliegveld van Dubai. Er is een camera van Google die automatisch weet wanneer er een foto gemaakt moet worden. Singapore is gekozen tot de meest slimme stad ter wereld. Die stad zit al vol met sensoren en camera’s, kunnen voorspellen wat bewoners gaan doen. Virtual Singapore, een digitale kristallen bol, die de toekomst van de stad voorspelt.”

Innovatie is ook vertrouwen

Hendriks heeft een uitgesproken mening over innovatie in de zorg? “Daar moet nog veel gebeuren. De zorg loopt qua innovatieniveau achter, hoewel het een hightech wereld is. Ik mis nog wel eens de urgentie. Dat baart mij als consument zorgen. Innovatie lukt als je elkaar vertrouwt. Met al die administratie in de zorg krijg ik het idee dat je elkaar niet vertrouwt, ik hoop dat daar verandering in komt.”

Positief is dat ‘digital health’ al breed wordt geaccepteerd. “72% van de US burgers googelt medische informatie. Ik skype zelf al met mijn huisarts. In China kun je een virtuele psycholoog raadplegen met je telefoon. Preventieve gezondheidszorg wordt steeds belangrijker. Met de nieuwe Apple Watch kun je ECG-uitdraaien maken.”

Ook ethische vragen komen daarbij om te hoek kijken “CRISPR is een soort modulaire schaar om genen te vervangen. Er wordt gesleuteld aan menselijke embryo’s. De vraag wordt gesteld: hoe oud kan de mens worden? Hoe ver moeten we gaan in het verlengen van het leven?”

Robot wordt cobot

De meest concrete innovatie in de zorg is volgens Hendriks robotisering. “Het tekort aan arbeidskrachten in de zorg is deels op te lossen door robots. Maar eerder door ‘cobots’ die samenwerken met mensen. Carmen is een cobot die bewegingen kan nadoen. Onze manier van werken verandert. Taken die wij niet leuk vinden, nemen ze over. Blue collar jobs verdwijnen. Daar komen nieuwe banen voor in de plaats, zoals algoritme specialist en growth hacker.”

Ruud Hendriks kijkt vol vertrouwen naar de toekomst, mits we bereid zijn mee te gaan met de digitale revolutie en de urgentie daarvan inzien. Tekenend daarvoor is zijn reactie op de vraag van directeur Fons Jurgens van de Efteling tijdens de vorige ‘Leren van’ bijeenkomst. “Wij zijn bezig met een plan 2030, heeft het nog wel zin om zo ver vooruit te kijken?”, vroeg Jurgens zich af. Ruud Hendriks: “Dat heeft zeker zin, zo lang de plannen maar niet in steen gehouwen zijn. Werk flexibel naar je doel toe, wees wendbaar en pas je plannen aan als de omstandigheden veranderen.”

Zelf aan de slag met innovatie

Na het betoog van Ruud Hendriks gingen de bezoekers zelf aan de slag met het ontwikkelen van nieuwe ideeën voor hun deelsectoren. Aan de hand van het Business Model Canvas hebben de teams gewerkt aan het oplossen van vraagstukken die actueel zijn in de sector: