In gesprek met: Theater Orpheus

“Toen hier op 12 maart 1965 voor het eerst de deuren opengingen, hadden we minder dan de helft van onze huidige 2.250 zitplaatsen. Die groei past ook bij onze maatschappelijke opdracht. Ons pand is van de gemeente, daarvoor betalen we huur en we ontvangen subsidie voor een deel van onze activiteiten.  Dan moet je als theater relevant zijn voor een zo groot en divers mogelijk deel van de gemeenschap. Dat betekent in praktische zin dat we ons met veel meer bezighouden dan bekende artiesten en grote voorstellingen. Iedereen in Apeldoorn moet hier iets van zijn gading kunnen vinden, of dat nou een concert is, een peutervoorstelling op woensdagochtend, of een middagje uit voor senioren. Orpheus is zowel klein en lokaal, als groots en meeslepend.”

“Binnen Orpheus draait alles om de 3 C's. De 1^e C staat voor cultuur – concerten, voorstellingen, alles wat we presenteren en soms ook zelf produceren. Dat is ons bestaansrecht, de reden waarom dit gebouw er is gekomen en waarom wij doen wat we doen. Maar we kunnen niet 365 dagen per jaar alle zalen vol programmeren. Daarom faciliteren we ook congressen en evenementen. Dat is de 2^e C, van congressen en commercie. Wat we daarmee verdienen, investeren we weer in de C van cultuur en in de 3^e C. Die staat voor community, de gemeenschap, de mensen hier uit de regio voor wie en met wie we het doen.” 

“Een paar keer per jaar organiseren we 'Met Orpheus aan Tafel.' Daar schuiven maatschappelijke, welzijns- en zorgorganisaties uit Apeldoorn aan, om samen te kijken hoe we theater voor hun achterban nog toegankelijker kunnen maken. We brengen voorstellingen rond specifieke thema’s zoals dementie onder de aandacht. Of we leggen uit hoe voorstellingen met een doventolk werken, of met audiodescriptie. Voor mensen die snel overprikkeld zijn, hebben we prikkelarm bezoek mogelijk gemaakt. Dan moet je denken aan een aparte entree, een rustige ruimte, dus niet in de drukte van de foyer waar Iedereen door elkaar praat en waar alle kopjes en lepeltjes rinkelen. Ze gaan als laatste de zaal in, hebben zitplaatsen dicht bij de deur; allemaal dingen die je kunt doen voor mensen die niet zoveel prikkels kunnen hebben en toch graag naar een voorstelling gaan.” 

“Orpheus is een enorm dynamische omgeving. Er wordt heel hard gewerkt om alle voorstellingen, projecten en ideeën te realiseren. Daar staat tegenover dat we allemaal vreselijk veel plezier hebben met elkaar en in wat we doen. Dat betaalt zich terug in tijden van schaarste op de arbeidsmarkt, want personeelsproblemen hebben we niet. Nee, eerlijk, gewoon echt niet. Integendeel, mensen bieden zich aan. We krijgen heel veel open sollicitaties en het verloop is laag, dus heel veel vacatures hebben we niet. Het zal deels wel komen doordat we niet in de Randstad zitten. Maar we staan ook bekend als een fijne werkgever. Een groot theater waar echt geen dag hetzelfde is. Iedereen heeft veel vrijheid en eigen verantwoordelijkheid. De meeste mensen werken in zelfsturende teams, zonder hiërarchie. En echt elke medewerker kan en mag meepraten over het beleid en de toekomst van het theater. Dus ja, mensen werken hier graag, en als er een plek vrijkomt vult die zich – laat ik het afkloppen – vrijwel vanzelf.” 

“We zijn, denk ik, gemiddeld een behoorlijk fitte organisatie. Als je bij ons op de operationele afdeling werkt, dan loop je je helemaal suf. Iedereen haalt daar moeiteloos de 10.000 stappen per dag. Voor de mensen op kantoor hebben we sinds kort bureaus die in hoogte verstelbaar zijn, zodat je staand kunt werken. Het is heel grappig om te zien dat iedereen dat ook doet. Ikzelf ook, als ik een online meeting heb, bijvoorbeeld. Ook staat er iedere dag vers fruit voor iedereen om mee te pakken. Maar de belangrijkste bijdrage aan het welzijn van medewerkers is misschien wel de flexibiliteit die we bieden in het werk.”

“Voor collega's met een functie in evenementen zijn de werktijden sowieso wisselend. Maar ook medewerkers op kantoor kunnen werk afstemmen op privé. Omdat we als theater zoveel uren per dag open zijn, kun je ook 's avonds naar kantoor als dat zo uitkomt. Dus als je bij je kind op school de voorleesvader of -moeder van dienst bent, dan is daar alle ruimte voor. Wie bij ons niet op kantoor zit, heeft per definitie een flexibele functie in de techniek, als eventmanager, of in de publiekservice. Het grootste gedeelte van hun tijd kunnen ze zelf inroosteren. Wij zien er dan weer op toe dat ze niet te gek veel uren maken, en dat ze eventuele meer-uren ook echt opmaken in de zomerperiode, om een goeie 4 of 5 weken even helemaal niets met werk te doen. Want zelfs in de leukste baan bij het mooiste theater ben je soms best aan vakantie toe.”