Dag van de Verpleging
12-05-2021 | Vandaag, 12 mei, is het de geboortedag van Florence Nightingale. Ze was in de negentiende eeuw een Britse ziekenverzorgster. Maar ze was veel meer dan dat. Nightingale was feministe, sociaal hervormer en schrijver. Ze is vooral bekend geworden als de grondlegger van de moderne verpleegkunde. Daarom is 12 mei de internationale Dag van de Verpleging, een dag waarop over de hele wereld wordt stil gestaan bij het belangrijke werk van verpleegkundigen. Dat werk gebeurt op veel plaatsen in de wereld vaak onder moeilijke en soms ook gevaarlijke omstandigheden. In oorlogsgebieden, bij natuurrampen of hongersnoden: verpleegkundigen staan in de frontlinie en redden levens. Dat doen ze ook bij de uitbraak van gevaarlijke ziektes. Tijdens de ebola-uitbraak van 2014 werkten Afrikaanse verpleegkundigen vele maanden lang met gevaar voor eigen leven.
We weten sinds 2020 dat we ook in het westen - en dus ook in Nederland - kwetsbaar zijn voor ziekte-uitbraken die de samenleving kunnen verlammen en de zorg overbelasten. Al meer dan een jaar draaien vele mensen in de zorg overuren. En ook hier en nu geldt dat verpleegkundigen in de frontlinie staan en levens redden. De druk op IC- en verpleegafdelingen is immens. Het werk is zwaar en de mentale belasting is groot, en daardoor is het ziekteverzuim onder zorgwerkers hoger dan we lang gezien hebben. Bij al die zaken staan we vandaag stil, maar ook gisteren en morgen. Want wat mij betreft hebben we geen Dag van de Verpleging nodig om waardering te hebben voor het vakwerk en de inzet van verpleegkundigen.
De aandacht ging het afgelopen jaar veel uit naar corona- en IC-afdelingen in de ziekenhuizen. Terecht, want daar was het alle hens aan dek en daar werd onder extreem zware omstandigheden gewerkt. Tegelijkertijd moest het werk op andere afdelingen zoveel als mogelijk doorgaan. Ook daar zijn afdelingen bij waar de mentale belasting groot kan zijn, zoals op een verpleegafdeling oncologie. Ik kreeg daar de afgelopen maanden wat van mee. Mijn woordvoerder Ellen Habermehl studeert sinds enkele jaren in de avonduren en weekenden verpleegkunde. Ik moet haar nu een paar maanden missen, want ze loopt stage in het Utrechtse UMC, op de verpleegafdeling oncologie.
Ook op de afdeling van Ellen zijn de gevolgen van corona voelbaar. Een aantal collega’s moet bijspringen op de corona-afdeling, waardoor enkele oncologie-bedden zijn gesloten en sommige zorg moet worden uitgesteld. Maar de meest noodzakelijke zorg - en bij kankerpatiënten is die noodzaak er al snel - gaat natuurlijk door. Ellen heeft van haar ervaren collega’s de afgelopen maanden enorm veel geleerd. Haar vielen twee zaken in het bijzonder op. Allereerst de enorme professionaliteit van het team verpleegkundigen en het samenspel met specialisten, waarbij ieders verantwoordelijkheid zonneklaar is. Die heldere taakafbakening zorgt voor een soepel draaiende machine. Maar Ellen zag in die altijd maar doorwerkende machine nog iets anders: warmte. Ook bij mensen die het werk al tientallen jaren doen, blijft er oprechte interesse en persoonlijke aandacht voor patiënten. Die combinatie van een hoge mate van professionaliteit met een grote betrokkenheid liet Florence Nightingale lang geleden al zien. En we kunnen er allemaal nog steeds een hoop van leren.
Joanne Kellermann
Voorzitter bestuur PFZW
